Wydaje nam się, że pokonaliśmy AIDS. Media coraz rzadziej poruszają temat zakażeń wirusem HIV, właściwie jedynie przy okazji 1 grudnia. Skończyła się epidemia w Afryce i strach przed nią na całym świecie. Jednak zespół nabytego niedoboru odporności to nadal groźna choroba – zwłaszcza w naszym regionie, Europie Wschodniej, gdzie liczba zakażeń wciąż rośnie. A dlaczego o tym nie słyszymy? Bo żadna inna choroba nie jest okryta tak ogromnym społecznym tabu. Tym bardziej powinniśmy o niej pamiętać.
O AIDS zaczęło być głośno w latach 80. Przede wszystkim dzięki działalności środowisk gejowskich w Stanach Zjednoczonych, które jako pierwsze padły ofiarą epidemii. Już same początki walki z chorobą determinują cały jej przebieg. Piętno AIDS jako choroby, która dotyczy grup dyskryminowanych – homoseksualistów, użytkowników narkotyków oraz pracowników i pracownic seksbiznesu – utrudnia skuteczną profilaktykę i przekazywanie rzetelnej, nieopartej na stereotypach wiedzy.
Dopiero kiedy choroba dosięgła całej populacji i zaczęła w zawrotnym tempie rozprzestrzeniać się w Afryce, świat ruszył z pomocą. Do tej pory na AIDS zmarło około 36 milionów ludzi na całym świecie. Co roku umierają kolejne dwa miliony.
Światowy Dzień AIDS (zwany także Światowym Dniem Walki z AIDS) obchodzimy od 1988 roku, dzięki inicjatywie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Jest jedną z ośmiu najważniejszych kampanii na rzecz zdrowia publicznego prowadzonych przez tę międzynarodową organizację.
Symbolem tego dnia jest czerwona wstążka. Politycy, osoby publiczne i każdy, kto solidaryzuje się z zakażonymi HIV i chorymi na AIDS, noszą ją tego dnia na ubraniu. Co roku lub co kilka lat zmienia się temat przewodni kampanii. Podkreślano już szczególnie trudną sytuację kobiet z AIDS, dużą zachorowalność dzieci bądź, jak w 2002 i 2003 roku, dyskryminację i piętno, jakie niesie ze sobą ta choroba.
Od kilku lat hasło przewodnie brzmi: „Dążymy do zera: zero nowych zakażeń HIV, zero dyskryminacji, zero zgonów związanych z AIDS”. Niektórzy specjaliści krytykują je, podkreślając, że zamiast skupiać się na niemożliwym do osiągnięcia celu (trzy zera), warto podejmować mniej spektakularne, ale regularne działania na rzecz zapobiegania dyskryminacji osób chorych i polepszenia funkcjonowania służby zdrowia.
1 grudnia na całym świecie odbywają się konferencje, spotkania, akcje społeczne i wydarzenia kulturalne, podczas których mówi się o profilaktyce, o walce z AIDS i o pomocy chorym. Podczas corocznych kampanii podejmuje się różnorodną problematykę. Dobrym tego przykładem jest aktualna edycja Projektu Test. Tym razem skupiono się na osobach po pięćdziesiątce – organizatorzy rozpoczęli akcję, która ma skierować naszą uwagę na kwestię seksualności osób po pięćdziesiątym roku życia, a przede wszystkim na profilaktykę i prewencję HIV w tej grupie wiekowej.